In de B&W vergadering van 23 november heeft het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Gennep besloten om alle bezwaren tegen de omgevingsvergunning aftewijzen. Het college baseert deze beslissing op het (heel) korte advies van het Gelders Genootschap. Zowel dit Genootschap als ook het college gaan helemaal niet in op de bezwaren van de bewoners van de Veedijk en de inwoners in Hommersum.
Op 24 juni heeft de HVV via Facebook en op deze website opgeroepen bezwaarschriften in te dienen tegen het oorspronkelijk besluit om de omgevingsvergunning te verlenen. In totaal zijn 13 bezwaarschriften ingediend. Deze bezwaarschriften zijn behandeld in de hoorzitting van de onafhankelijke Commissie Bezwaarschriften op 7 september. De leden van de commissie hebben aandachtig geluisterd en goede vragen gesteld. In hun advies (online op website van de gemeente Gennep) stond dat zowel de gemeente Gennep als ook de commissie alle bezwaren ontvankelijk acht. Daarmee werden de Duitse bezwaarschriften geaccepteerd en werd ook de HVV beschouwd als vertegenwoordiger van de inwoners in Hommersum.
De commissie heeft de opmerkingen van de bezwaarmakers samengevat: Het kunstwerk roept associaties roept met een oorlogswapen. De beoogde locatie waar het kunstwerk geplaatst zal worden, is de plek waar ruim 80 jaar geleden vijandelijke troepen Nederland binnentrokken. Hierdoor vinden ze de locatie en de uitstraling van het kunstwerk ongepast.
De commissie geeft aan dat het kunstwerk in strijd is met het bestemmingsplan. Er mag echter toestemming verleend worden, bij “ander gebruik van gronden of bouwwerken voor een termijn van ten hoogste tien jaar”. Dan moet echter sprake zijn van “goede ruimtelijke ordening”. De “bezwaarmakers hebben aangegeven dat het uiterlijk van het kunstwerk in combinatie met de kleur een forse impact heeft op de omgeving. Zeker gelet op de historie van de plaats waar het kunstwerk komt te staan. Ter zitting is door de bezwaarmakers uitgebreid naar voren gebracht welke (pijnlijke) associaties en sentimenten het kunstwerk met zich meebrengt”.
De commissie was daarom van mening, dat “van een deugdelijke ruimtelijke onderbouwing niets is gebleken. In het bestreden besluit heeft het college niet dan wel nauwelijks laten zien dat alle relevante belangen zijn afgewogen. Vooral gelet op het feit dat de bezwaargronden in de kern zien op de uitstraling van het kunstwerk, in combinatie met de locatie van het kunstwerk en de historie van de plek. De enkele stelling dat de uitstraling van het kunstwerk niet zodanig is dat er gesproken kan worden van een onevenredige afbreuk aan het straat- en bebouwingsbeeld, acht de commissie onvoldoende”.
Daarom kwam de onafhankelijke commissie bezwaarschriften tot volgend advies:
De commissie adviseert de bezwaren gegrond te verklaren, het bestreden besluit te voorzien van een deugdelijke ruimtelijke onderbouwing en op basis daarvan het bestreden besluit al dan niet te herzien.
Bron Advies commissie bezwaarschriften 26 oktober 2021
Op verzoek van de gemeente heeft daarop Ir. János Boros van het Gelders Genootschap een wel zeer kort en inhoudelijk ook fout advies geschreven:
De situering wordt verklaard door plaatsing op de Duits-Nederlandse grens. Via de twee langsbuizen kan de bezoeker naar de Duitse en Nederlandse grens kijken. De langsbuis naar de Duitse grens biedt bovendien een zichtrelatie met de Mariakapel, die wederom refereert aan het fenomeen grenskapel. De nabije situering tot een bosschage langs de rivier de Kendel kan in de bladdragende periode zorgen voor een verassingselement komende vanuit noordelijke richting. Daarmee wordt het kunstwerk functioneel en ruimtelijk logisch verankerd in de context.
Uit een oogpunt van ruimtelijke kwaliteit kan positief worden geadviseerd.
Bron: Welstandsadvies 02-11-2021
Uit deze tekst blijkt dat deze landschapsarchitect en “Rayonarchitect” bij het Gelders Genootschap zich niet beziggehouden heeft met de aanvraag en de concrete bezwaren:
- Het kunstwerk moet precies op de grens komen en via de twee langsbuizen moet de bezoeker de lijn van de grens volgen en kijkt dus niet naar de Duitse en Nederlandse kant van de grens. De langsbuis richting westen (dus niet naar de Duitse grens) heeft ook geen zichtrelatie met de Mariakapel.
- De Mariakapel aan de Duitse Küsterskamp is helemaal niet als grenskapel gebouwd.
- Nergens in het advies van János Boros wordt ingegaan op de op de uitstraling van het kunstwerk, in combinatie met de locatie van het kunstwerk en de historie van de plek.
Merkwaardig is ook dat er volgens János Boros al op 28 mei al een welstandsadvies gegeven is. Nergens in de stukken van de gemeente blijkt dat dit advies werkelijk gegeven is.
De gemeente Gennep neemt dit advies van János Boros over als het advies van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (CRK). De CRK heeft echter 5 leden en nergens uit de stukken van de gemeente blijkt, dat de CRK over het advies een besluit genomen heeft.
Ondanks deze fouten heeft de gemeente Gennep zonder controle het advies van 2 november overgenomen en gebruikt dit ook als belangrijkste argument om alle bezwaarschriften af te wijzen. De gemeente concludeert daarom ook:
De associaties zoals beschreven door de bezwaarmakers zijn dan ook niet ter sprake gekomen bij de CRK. Dit bevestigt voor de gemeente Gennep dat deze associaties niet herkenbaar zijn, en dat de beleving van het kunstwerk bezoekers juist op bijzondere wijze de band tussen Gennep en Goch laat zien.
Bron: Collegevoorstel op bezwaar kunstwerk Veedijk
Op 23 november heeft het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Gennep besloten:
Het college besluit het bestreden besluit in stand te laten en de vergunning voor het plaatsen van het tijdelijke kunstwerk te Veedijk te Ottersum definitief te verlenen.
Juridisch is het besluit van de gemeente Gennep te laat genomen. De gemeente heeft zelf gemeld, dat ze uitstel van de beslissing wilde nemen tot en met 2 november. Nu is het besluit pas op 23 november gevallen. Het kan dus zijn dat het besluit ongeldig is en dat de hele omgevingsprocedure opnieuw gedaan moet worden.
De initiatiefnemer, Antoine Achten van de Stichting Cultuur zonder Grenzen is geïnformeerd en heeft aangegeven dat het kunstwerk op 7 december geplaatst wordt.
Op 27 november stond er een groot artikel in de Gelderlander over het kunstwerk. Titel: “Lijkt dit op een wapen of een kapel? Grensbewoners in opstand tegen kunstwerk op plek van Duitse inval“. Aan het artikel is ook een poll verbonden: “Lijkt dit kunstwerk op een gepantserd voertuig met kanonslopen?”. Van de meer als duizend stemmen heeft 90 % met ja gestemd.